حسابداری حقوق و دستمزد در شرکت های تولیدی

برخی بین واژه های حقوق و دستمزد تفاوت قایل می شوند و هزینه دستمزد را مبلغی می دانند که بر مبنای ساعت،روزانه،هفتگی،ماهانه یا به شکل پارچه کاری و بر مبنای تولید به کارکنان تولیدی پرداخت می شود. اما به اعتقاد این گروه،هزینه حقوق، پرداخت ثابتی است که به طور منظم و در فواصل زمانی معین و در ازای خدمات مدیریت یا کارهای دفتری به کارکنان پرداخت می گردد. درحالی که در عمل، واژه های حقوق و دستمزد اغلب به شکل مترادف به کار برده می شود.

در سال های اخیر جمع هزینه حقوق و دستمزد رشد سریعی داشته است. این رشد  و افزایش، به ویژه در محدوده هزینه های جانبی و مرتبط با دستمزد ،نظیر هزینه های بازنشستگی،بیمه های اجتماعی بیمه عمر،فوق العاده اضافه کاری و نوبت کاری و مزایای پایان خدمت کارکنان، بیشتر به چشم می خورد به نحوی که این گونه هزینه های جانبی و مکمل در  پاره ای موارد، درصد عمده ای از هزینه  دستمزد را تشکیل می دهد.

حسابداری دستمزد

حسابداری دستمزد در شرکت های تولیدی معمولا مستلزم انجام سه فعالیت مشخص به ترتیب زیر است:

1- ثبت اوقات کار

2-محاسبه جمع هزینه دستمزد

3- تشخیص هزینه دستمزد

1-ثبت اوقات کار

اغلب موسسات بزرگ تولیدی برای ثبت اوقات کار کارکنان خود بخش جداگانه ای در داخل دایره کارکنان در نظر می گیرند که وظیفه آن گرد آوری ساعات کار انجام شده توسط کارکنان کارخانه است. مدارک اولیه ای که به عنوان منبع تعیین اوقات کار مورد استفاده قرار میگیرد، کارت حضور و غیاب و کارت اوقات کار کارکنان است.

کارت حضور و غیاب

کارکنان در طول روز کاری به دفعات مثلا،به محض ورود، هنگام مرخصی ساعتی، هنگام ترک کار و امثالهم  توسط هر یک از کارکنان به منظور ثبت اطلاعات مربوط به دستگاه ثبت حضور و غیاب وارد می شود.این کارت اطلاعات مرتبط با حضور  هر یک از کارکنان در طول هر یک از روز های کاری را مثلا، یک هفته یا یک ماه نشان می دهد و یکی از منابع قابل اتکا و اعتماد برای محاسبه و ثبت هزینه های حقوق و دستمزد است.

کارت اوقات کار

کارکنان به شکل روزانه و برای هر سفارشی که هر یک از کارکنان رو آن کار می کنند یا بر حسب هر یک از خط تولید،  تهیه و تکمیل می شود. در این کارت تعداد ساعات کار انجام شده روی هر سفارش و یا در هر یک از خط تولید، شرحی از کار انجام شده و نرخ دستمزد کارکنان مربوط درج می شود. جمع هزینه دستمزد و ساعات کار انجام شده برای سفارش های مختلف و یا در خطوط مختلف تولید برای یک دوره معین باید برابر با جمع هزینه دستمزد و ساعات کار انجام شده برای  آن دوره باشد.

2-محاسبه جمع هزینه دستمزد

وظیفه اولیه دایره سیستم حقوق و دستمزد. محاسبه جمع هزینه دستمزد شامل مبلغ دستمزد ناخالص و مبلغ دستمزد خالص  قابل پرداخت به هر یک از کارکنان بعد از لحاظ کردن کسور مربوط شامل مالیات های تکلیفی،  سهم کارکنان بابت بیمه های اجتماعی، اقساط وام و نظیر آن، است. باید توجه داشت که مبالغ ناخالص  حقوق و دستمزد، هزینه شرکت است، نه مبلغ دستمزد خالص قابل پرداخت به کارکنان.

3-تخصیص هزینه دستمزد

دایره حسابداری صنعتی با استفاده از کارت حضور و غیاب و کارت اوقات  کار کارکنان به عنوان مبنا، جمع هزینه دستمزد(شامل  سهم کارفرما بابت  بیمه های اجتماعی کارکنان و نظایر آن) را به تک تک سفارش ها،  خطوط تولید و یا محصولات تخصیص می دهد. در برخی از شرکت ها این تخصیص توسط دایره حقوق و دستمزد انجام می گیرد و به نتیجه کار به دایره حسابداری صنعتی به منظور انجام ثبت های حسابداری مربوط به هزینه حقوق و دستمزد، ارسال می شود. در هر حال ، جمع هزینه حقوق و دستمزد برای یک دوره معین باید برابر با جمع هزینه حقوق و دستمزد تخصیص یافته به سفارش های مختلف، خطوط تولید و یا محصولات گوناگون باشد.

ثبت حسابداری هزینه حقوق و دستمزد

 لیست حقوق و دستمزد معمولا به شکل هفتگی،15روزه یا ماهانه تهیه می شود. حقوق و دستمزد ناخالص هر یک از کارکنان از طریق ضرب کردن ساعات منعکس در کارت اوقات کار  و کارت حضور و غیاب آنان در نرخ دستمزد یک ساعت هر یک از آنان و افزدن پاداش، فوق العاده اضافه کاری و سایر مزایای متعلقه به هر یک از آنان، محاسبه می شود. سپس، برای انعکاس هزینه حقوق و دستمزد و بدهی های ناشی از آن ثبت حسابداری لازم انجا می گیرد. در نهایت هزینه حقوق و دستمزد و سایر هزینه های مرتبط با آن معمولا در پایان هفته، هر15 روز یا هر ماه به سفارش های مختلف، خطوط تولید گوناگون و یا محصولات و خدمات مختلف تخصیص می یابد.