روش ذخیره سازی و شرایط لازم برای نگهداری خرما در سردخانه

خرما میوه‌ای گرمسیری می باشد که در رژیم غذایی افراد جایگاه ویژه‌ای دارد. این میوه پرخاصیت که به وفور در ایران تولید می‌شود، در بیشتر مواقع بخش قابل توجهی از آن پس از برداشت مستقیماً به بازار عرضه نشده و در سردخانه‌ خرما ذخیره و نگهداری می‌شود. با توجه به اینکه خرما میوه‌ای حساس و آسیب پذیر است، نگهداری آن شرایط خاصی دارد. داده سامان سپهر با بیش از 2 دهه تجربه در خصوص نرم افزارهای سردخانه اقدام به فروش ویژه نرم افزار سردخانه خرما ویژه سردخانه های خرما نموده است ، سردخانه دارانی که اقدام به نگهداری خرما می نمایند می توانند با قیمت 7 میلیون تومان این نرم افزار را به صورت آنلاین خریداری و استفاده نمایند . در این مقاله قصد داریم علاوه بر آشنایی بیشتر با خرما به بررسی شرایط ذخیره سازی خرما در سردخانه بپردازیم.               *** جهت خرید نرم افزار مخصوص سردخانه های نگهداری خرما بر روی این لینک کلیک نمایید . ***

خرما و انواع آن

 خرما میوه ای گرمسیری می باشد که از تیره نخل‌ ها بوجود می آید و دارای هسته ای نازک و پوستی سفت می‌باشد. این میوه در مناطق گرمسیر مانند جنوب ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس، پاکستان، عراق، اکثر کشورهای شمالی آفریقا و آمریکا تولید و نگهداری می شود.کشور ما  یکی از تولید کنندگان بزرگ خرما در جهان می باشد، به شکلی که به طور میانگین سالانه بیش از یک میلیون تن خرما در ایران تولید می‌شود؛استان‌های کرمان، سیستان و بلوچستان، خوزستان، بوشهر، فارس و هرمزگان به ترتیب بیشترین مقدار تولید خرما را به خود اختصاص داده‌اند.خرما در انواع و اندازه های مختلف موجود می باشد که دارای طمع و ظاهری متفاوتی هستند و در شهرهای گوناگونی تولید می‌شوند. برای مثال در شهرهای جنوبی مانند استان کرمان خرمای مظافتی، کلوته و هلیله‌ای وجود برداشت می شود. در در استان بوشهر خرمای کبکاب و در استان فارس خرمای شاهانی کشت می‌شود.

برداشت و نگهداری خرما در سردخانه

فصل برداشت خرما در ایران اغلب از تیر ماه تا مهرماه است. در این مدت زمان، به علت افزایش عرضه، قیمت فروش خرما افت می کند. برای همین افراد ترجیح می‌دهنده تا فروش وعرضه خرما را به فصول دیگر منتقل کنند. برای نگهداری صحیح خرما و حفظ کیفیت و تازگی، نیاز به نگهداری در سردخانه مواد غذایی امری اجتناب ناپذیر می باشد. در صورتی که این میوه را در سردخانه و با شرایط استاندارد نگهداری نکنید،خرما دچار کپک زدگی و آفات، زنجره خرما و کرم اندازی می‎‌شود.از آنجایی که خرما میوه‌ای ظریف و حساس است، نگهداری آن برای بلند مدت نیازمند شرایط دمحیطی و دمایی خاصی است. کشور ما هر ساله  10 درصد از محصول خرما به کشور های دیگر صادر می کند و از 90 درصد باقی مانده تنها 50 درصد سالم می ماند و 40 درصدباقی مانده در مراحل برداشت و نگهداری غیر قابل استفاده می شوند.

شرایط نگهداری خرما

همان طور که در بالا ذکر کردیم خرما میوه‌ای حساس است که برای نگهداری آن در بلند مدت حتماً نیاز به سردخانه خرما دارید. یکی از مهم ترین دلایل نگهداری خرما در سردخانه، جلوگیری از فاسد شدن آن است. میوه خرما مانند هر میوه‌ دیگری پس از کشت ، کم کم شروع به فاسد شدن می‌کند.

 کنترل دمای سردخانه خرما

اولین مورد ضروری در نگهداری کالا در سردخانه، کنترل دمای محیط است. باید به این موضوع توجه داشت که علاوه بر آنکه گرما باعث فاسد شدن خرما می‌شود، سرمای زیاد نیز باعث خراب شدن خرما خواهد شد. دمای سردخانه خرما باید مطلوب باشد، چرا که هنگام فساد خرما به سرعت کرم ها و آفات مختلفی بوجود می آیند. علاوه بر این مقدار رطوبت خرما نیز بر ماندگاری و کیفیت آن تاثیر داد. هر مقدار رطوبت خرما کمتر باشد سرعت فاسد شدن آن نیز کاهش می یابد؛ پس بهتر است برای نگهداری خرما برای طولانی مدت در سردخانه، رطوبت آن کمتر از 20 درصد باشد

دمای مناسب برای نگهداری خرما در سردخانه به ذکر زیر است:

• برای نگهداری به مدت 1 سال دمای 18- درجه سانتی‌گراد لازم است
• برای نگهداری خرما به مدت 6 ماه دمای 3- درجه سانتی‌گراد لازم است
• برای نگهداری خرما کمتر از دوماه دمای 0 تا کمتر از 5 درجه سانتی‎گراد لازم است
   

برای حفظ دمای مطلوب سردخانه، می بایست محاسبات بار سردخانه با دقت بیشتری انجام گیرد. در غیر این صورت با تغییر شرایط کاری و محیطی سردخانه، دمای آن با چیزی که پیش بینی کردید دچار اختلال شده و منجر به آسیب دیدن بار مشتریان می شود .

گردش هوا در سردخانه خرما

موضوعی که در سردخانه خرما از اهمیت بالایی برخورددار است، تهویه مناسب هوا است. بسته بندی و چیدمان خرما در سردخانه باید به شکلی باشد که هوا به راحتی در محیط گردش داشته باشد. در صورت سکون و نبود گردش هوا در سردخانه خرما، رطوبت هوا افزایش یافته و محصول آسیب جدی می بیند. برای گردش هوا و تهویه مناسب باید موارد زیر رعایت شود

• استفاده از پالت با حداقل ارتفاع از کف 10 سانتی‌متر
• فاصله پالت از دیوار به اندازه 20 سانتی‌متر
• استفاده از بسته‌بندی کارتونی برای خرمای مرطوب و استفاده از سبد برای خرمای خشک
   

رعایت شرایط بهداشتی در نگهداری مواد غذایی و میوه ضروری است. این مورد در خصوص نگهداری خرما نیز از حساسیت بالایی برخوردار است. عایق‌بندی سردخانه باید به بهترین شکل ممکن انجام شود تا خرما هیچ‌گونه تبادل دمایی با محیط بیرون نداشته باشد. علاوه براین نور سردخانه باید طوری تنظیم شده باشد که بتوان دید مناسبی از ظاهر خرما داشت.

جمع بندی

یکی از چالش های مهم در خصوص تولید خرما، نگهداری آن پس از برداشت است. خرما میوه‌ای حساس است که در صورت نگهداری نادرست به سرعت کیفیت و تازگی خود را از دست می دهد. خرما یکی از میوه های پر مصرف در سبد غذایی می باشد، که در مناطق جنوبی کشور به مقدار زیادی کشت و تولید می‌شود. تولید خرما یکی از صنایع مهم در بخش کشاورزی ایران می باشد به نحوی که که ایران یکی از بزرگترین تولید کنندگان خرما در جهان تبدیل شده است.